Çin tiyatrosu genellikle Çin opera ve dramasını kapsar. Uzun zamanda gelişen Han milliyetinin geleneksel tiyatrosu “Pekin Operası, Henan Operası, Shaoxing Operası, Pinju ve Huangmei Operası”nın çekirdeğini oluşturur. Çin draması ise 20. yüzyılda Batı drama şekli ile ortaya çıktı. Çin gelenelsel operası Han milliyetinin kültürünün önemli parçalarından biridir. Sanatsal cazibe ile dolu olan geleneksel Çin operası her hanedanlık döneminde halk tarafından sevildi. Ayrıca, geleneksel Çin operası dünya tiyatrosunda benzersiz bir yer tutar. Çin tiyatrosu, Eski Yunanistan’ın tragedya ve komedyası, Hindistan’ın Sanskrit draması ile birlikte “Dünyanın üç eski tiyatrosu” olarak görülür.

Tiyatronun oluşumu Qing ve Han hanedanlığına dayanır. Fakat onun oluşum süreci çok yavaş olduğu için ancak Song ve Yuan hanedanlığı dönemine kadar şekillenir.Yuan hanedanlığında olgunlaşmış olan tiyatro Ming ve Qing hanedanlığında daha da gelişti. Günümüze kadar çok müreffeh olan Çin tiyatrosu üç yüz altmışdan fazla tiyatro türünü kapsar. Geleneksel Çin tiyatrosu uzun zaman süren gelişme sürecinde “Song Yuan Nan Tiyatrosu, Yuan Hanedanlığının Za Tiyatrosu, Ming ve Qing efsanesi, Qing Hanedanlığının yerel tiyatrosu ve modern zamanlardaki tiyatro” olmak üzere dört farklı tiyatro ortaya çıktı.

Tiyatroda kültür, sanat, dans, müzik hatta mimari sanatı tiyatro sanatının parçaları olabilir. Bu yüzden o, çeşitli değerlere sahip olur. Üstelik tiyatro kapsamlı sanat olarak sadece her türlü sanat parçalarının basit birleşmesi değil, aynı zamanda sanat parçalarının tiyatronun güzellik ilkesine uyarak birbiriyle birleşmesidir. Burada en iyi sahne şekli seyircilere sunulmalıdır. Böylece, tiyatro kendisinin benzersiz güzellik değerini oluşturabilir.

Tiyatro şiddetli anlaşmazlık ve çelişki ile doludur. Seyircilerin önündeki oyuncular performans ile sahnede eksiksiz olarak hikâyeyi tamamlarlar. Bu yüzden oyuncuların konsantrasyonu ve gerçek duygu ile dolu olması gereklidir. Kişiselleştirilmiş dil, hareket ve yüz ifadesi ile canlı görsel imaj seyircilere sunulur. Oyuncular sınırlı sahne yeri ve oyun vaktinde mümkün olduğu kadar çok anlamlı günlük hayatı gösterir.

Anlaşmazlık olmazsa tiyatro olmaz. Şiddetli anlaşmazlık ve çelişki tiyatro sanatında önemli bir yer tutar. Tiyatronun gösterdiğine göre, yurt içi ve dışındaki iyi tiyatroların neredeyse tamamı insanlar arasındaki şiddetli anlaşmazlık ve zihinlerindeki çelişkiyi gösterir. Tiyatronun şekline göre, tiyatro sahne tarafından sınırlandığı için önemsiz olaylar bırakarak insanların veya insan ve durum arasındaki en temelli anlaşmazlık göstermelidir. Böyle seyirciler şiddetli tiyatro çelişkisinden hoşlanır.

Çin tiyatrosu Eski Yunanistan tiyatrosu ve Avrupa ile Amerika’nın modern tiyatrosundan farklıdır. Çünkü Çin tiyatrosu Çin’in kültürel atmosferinde ortaya çıkmıştır. Bu sebeple, Çin tiyatrosu Çinin politik görüşü, tarih görüşü ve güzellik görüşünü yansıtır. Çin tiyarosu Çin kültürünün eskiyi bırakıp yeniden yarattığı kültür varlığıdır. Çin tiyatrosu Çin milletinin sanatsal şekil ile geçmişi incelemesi, gerçeği analiz etmesi ve geleceği dört gözle beklemesini gösterir. 

Bana göre, tiyatronun ruhu aslında insanın ruhudur. İnsanlar tiyatro yaratır, buna karşılık olarak tiyatro da insanlar yaratır. Tiyatro İnsanların güzellik duygusunu psikolojisini, tiyatro ruhunun doğmasını ve gelişmesini sağlar. Tiyatro sanatı eğlendirici bir performanstan sanat şekline dönüştü. Onun en önemli noktası insanların günlük hayatının açıklamasında bulunur. Kısacası, tiyatro sanatı sadece performans değil, aynı zamanda tiyatronun oluşturduğu benzersiz durum ile yaratıcının düşüncesini, insanların ruhsal durumunu gösterir.

Ülkemizin geleneksel tiyatroları duygusal ve anlamlı eserler sayılmazlar. Tiyatro eserleri insanların duygularını taşıyan ve halkın sesini ifade eden bir sanat şekline dönüştü. 

Yazar: Balkız (Xu Shilun)

Bütün fotoğraflar İnternetten indirilmiş ve hakkı orijinal çekene aittir.